Jaki aparat dla filmowca?
Czym się kierować kupując aparat do filmowania? Co czyni aparat dobrą kamerą? Wiele zależy też od tego, do jakiego rodzaju filmy planujemy nagrywać. Na czym innym zależy vlogerowi, filmowcowi ślubnemu i twórcy reklam. Poszczególne elementy specyfikacji mogą mieć większe lub mniejsze znaczenie w zależności od jego zastosowania. Wśród producentów aparatów do filmowania bez wątpienia wyróżnia się Sony. Modele tej marki są częstym wyborem ze względu na uniwersalność, szybki autofokus i mnogość filmowych opcji. Dostępne na rynku bezlusterkowce Sony sprawdzą się we wszystkich produkcjach, od vlogów, przez wesela, aż po reklamy czy filmy fabularne.
Sony ZV-1
Aparat kompaktowy stworzony do vlogowania
Jeśli nie chcesz zabierać ze sobą wszędzie dużej ilości sprzętu, to ten aparat będzie idealnym wyborem – zmieści się w kieszeni. Ma wbudowany jasny obiektyw o zmiennej ogniskowej 24-70 mm f/1.8-2.8. To duża zaleta, bo do kosztu aparatu nie trzeba doliczać zakupu dodatkowego obiektywu. Można też zrezygnować z zewnętrznego mikrofonu, bo ten wbudowany został wyposażony w techniki filtracji przestrzennej pozwalające wytłumić niepożądane odgłosy z otoczenia. Aparat filmuje w Full HD z możliwością kręcenia materiałów 120p, gwarantujących slow-motion, jak i 4K z prędkością 30 kl./s. Użytkownik więc ma do wyboru kręcenie materiału, który później spowolni, lub takiego, który będzie mógł wykadrować. Aparat posiada też płaskie profile, S-Log i HLG, co istotne z punktu widzenia późniejszej obróbki nagrań. Podczas filmowania dużą rolę odgrywa również sprawny autofokus aparatu, który może ostrzyć na oczy.
Sony ZV-E10
Najlepszy bezlusterkowiec na start
Sony ZV-E10 swoją premierę miał niedługo po kompaktowym Sony ZV-1. Jeśli przyjrzymy się jego możliwościom, to dostrzeżemy, że są niemal identyczne, jak w kompaktowym modelu. Aparat oferuje tryby 4K i slow-motion w Full HD, nie brak mu też płaskich profili. Tym, co najbardziej przyciąga, jest jednak niewielka obudowa z raptem kilkoma przyciskami. To jeden z mniejszych bezlusterkowców na rynku. Aparat został zaprojektowany z myślą o vlogerach, posiada więc mikrofon obsługujący technikę filtracji przestrzennej oraz elektroniczną stabilizację. Kolejną pozytywną cechą tego modelu jest jego cena – naprawdę korzystna w stosunku do jakości. Dlaczego warto wybrać ten model zamiast kompaktowego ZV-1? Po pierwsze oferuje znacznie większą matrycę, po drugie nie ogranicza nas wymiana obiektywów, a więc to zakup na lata, bo możliwości aparatu będzie można zwiększać przez zakup jasnych szkieł.
Sony A6600
Lekki bezlusterkowiec do filmowania
Sony A6600 jest aparatem wszechstronnym. Jego możliwości fotograficzne są wcale nie mniejsze niż filmowe, a co za tym idzie, dobrze sprawdzi się w rękach osób robiących filmy i zdjęcia jednocześnie. Pod kątem filmowania aparat wyróżnia się obecnością slow-motion w Full HD i dobrej jakości trybu 4K, który zapewnia naprawdę dobry i wyrazisty obraz. Względem tańszych modeli aparat może się pochwalić dotykową obsługą ostrości i stabilizacją matrycy – pełnoprawną, bo mechaniczną. To daje możliwość filmowania z ręki z obiektywami bez stabilizacji. Ważne jest też to, że aparat posiada nowy typ akumulatora, znacznie większy od swojego poprzednika, więc może pracować dłużej. Aparat nie ma też większego problemu z przegrzewaniem podczas filmowania w 4K.
Sony A7C
Pełna klatka dla początkujących i średniozaawansowanych
Sony A7C to bardzo niestandardowy model. W obudowie podobnej do serii A6000 zamknięto pełnoklatkową matrycę. W praktyce oznacza to, że użytkownik otrzymuje możliwości profesjonalnego aparatu i kompaktowość znaną z amatorskich modeli. W zakresie filmów oferuje możliwości wystarczające dla większości średniozaawansowanych użytkowników, a więc 4K i Full HD 120p, jak i płaskie profile. W modelu nie zabrakło również stabilizacji matrycy, która pozwoli na filmowanie z ręki. Najważniejsza jest jednak pełna klatka. Ona bowiem pozwoli na stosowanie szerokich obiektywów, zapewni ładne rozmycie tła i dobrze sprawdzi się również w słabym oświetleniu, na przykład w zastosowaniach dokumentalnych we wnętrzach. We wszelkiego rodzaju dokumentach przyda się również autofokus, który w tym modelu jest niemal bezbłędny.
Sony A7 IV
Godny następna kultowego A7 III
Sony A7 IV to model, którego zadaniem było godnie zastąpić słynny A7 III. Nie było to łatwe, a jednak się udało. Nowy aparat oferuje zmienioną względem poprzednika obudowę – jest większy, solidniej zbudowany i posiada zmieniony układ przycisków – pracuje się z nim świetnie. Zmienione zostało również menu, które jest o wiele bardziej instynktowne. Model wyposażono w wejście na nowy typ kart – CFExpress – ponieważ jego możliwości są na tyle duże, że tradycyjne karty by im nie podołały. Aparat kręci bowiem w 4K 60p, oferując możliwość 10-bitowego zapisu z próbkowaniem koloru 4:2:2. Maksymalny bitrate plików filmowych to nawet 500-600 Mbps. Na pokładzie znalazł się za to najnowszy kodek H.265, który sprawi, że pomimo swojej jakości, pliki nie powinny zająć za dużo miejsca. Dzięki stabilizacji Active zyskujemy obraz nieporównywalnie bardziej stabilny niż w innych aparatach producenta. Całości dopełnia nowy profil kolorystyczny Cinestione, obecny dotąd jedynie w kamerach.
Sony A7S III
Bezkompromisowy aparat do filmowania
Sony A7S III to najbardziej zaawansowany filmowy aparat tego producenta i w ogóle jeden z najbardziej zaawansowanych bezlusterkowców na rynku. Aparat zapoczątkował nową erę w Sony. Znacząco przeprojektowana obudowa, nowe menu, obecność bardzo wydajnej stabilizacji Active i wreszcie slot na karty CF Express. Wszystkie te elementy budują wizerunek naprawdę zaawansowanego modelu. W zakresie możliwości filmowych zamiast na wysoką rozdzielczość producent postawił na duży klatkaż. I tak w Full HD otrzymujemy aż 240 kl./s, a w 4K 120 kl./s – to rzadkość na rynku. Do tego wszystkiego aparat oferuje wysoką, 15-stopniową, dynamikę tonalną obrazu. O autofokusie nie trzeba nawet wspominać, bo sprawuje się znakomicie, oferując ostrzenie na oko, jak i wykrywanie zwierząt. Dzięki swojej uniwersalności aparat dobrze sprawdzi się zarówno podczas zlecenia weselnego, jak i na planie reklamy.
Sony FX3
Kamera pełną gębą
Niektórzy uważają, że Sony FX3 to po prostu A7S III w innej obudowie i bez możliwości robienia zdjęć. Bez wątpienia oba modele mają bardzo podobną specyfikację filmową, z 4K 120p i Full HD 240p na czele. Szeroki, 15, stopniowy, zakres tonalny również łączy oba modele. Jednak z racji tego, że FX3 to kamera, model charakteryzuje się zupełnie inną ergonomią, obecnością uchwytu z wejściem XLR oraz dodatkowymi gniazdami na obudowie do mocowania akcesoriów. Mocną stroną tego modelu jest również system chłodzenia, który sprawia, że możemy nagrywać w najwyższych formatach bez ograniczeń czasowych – takich możliwości nie da A7S III. Widać więc, że oba modele są do siebie podobne pod kątem możliwości technicznych, jednak FX3 jako kamera zapewnia lepszą ergonomię i rozwiązania przydatne na profesjonalnych planach filmowych.
Zwróć uwagę na te parametry aparatów do filmowania
Jednym z najpopularniejszych parametrów, na które warto zwracać uwagę przy zakupie, jest matryca. Do wyboru mamy najczęściej FF (ang. full frame), czyli pełną klatkę, oraz mniejszą APS-C, nazywaną też Super 35 w przypadku kamer. W kompaktach znajdziemy jednak najczęściej mniejszą, 1-calową matrycę. Mówiąc krótko, im większa matryca, tym droższy aparat. Czy to jednak oznacza, że chcąc kręcić profesjonalne filmy, należy szukać tylko pełnoklatkowych modeli? Niekoniecznie.
Pełna klatka zagwarantuje płytką głębię ostrości i lepsze efekty w słabym świetle. Możemy filmować w ciemnych warunkach bez obaw o cyfrowy szum. Pełnoklatkowy sensor pozwoli też na najlepsze wykorzystanie szerokokątnych obiektywów, bo w przypadku aparatów Sony APS-C każdą wartość ogniskowej należy pomnożyć 1,5x, a więc otrzymalibyśmy węższy kąt widzenia.
Jednak wiele profesjonalnych kamer nadal korzysta z matryc APS-C. Dlaczego? Większa matryca stwarza problemy z pilnowaniem ostrości, gdzie przy tak samo jasnym obiektywie na APS-C będzie to o wiele łatwiejsze. A ostrość w filmie jest jednym z najważniejszych elementów. Pełna klatka może sprawdzić się dobrze wtedy, gdy oświetlenie jest gorsze, na przykład podczas zleceń ślubnych. Matryca APS-C w zupełności wystarczy na dobrze oświetlonych planach, gwarantując lepszą kontrolę ostrości, gdy ostrzymy manualnie.
Przez lata przyjęło się, że filmowiec ostrzy manualnie. Rzeczywiście, na planach filmowych manualne ostrzenie zapewni najlepsze efekty, bo pozwoli w pełni panować nad tym, co w danym momencie będzie w fokusie i jak szybko ostrość przejdzie z jednego elementu na drugi. Jednak ustawianiem ostrości na planie zajmuje się specjalna osoba — focus puller.
Inaczej ma się sprawa w przypadku eventów i wszelkiego rodzaju pracy reportażowej. Tutaj najczęściej operator nie może liczyć na pomoc focus pullera. Nie ma też czasu na manualne ostrzenie, bo wszystko dzieje się szybko. W takim przypadku sprawny system AF okaże się niezbędny. Dobry autofokus w aparacie do filmowania powinien posiadać co najmniej kilkaset punktów ostrości pokrywającej około 100% kadru. Do tego powinien być wyposażony w funkcję Eye AF, czyli ustawianie ostrości na oko człowieka w kadrze, a najlepiej też opcję wykrywania zwierząt, czy np. pojazdów. Musi też mieć szeroki zakres ustawiania szybkości ostrzenia, co pomoże dopasować ją do danej sytuacji.
W przypadku aparatu do filmowania często do samego sprzętu będziemy chcieli mocować dodatkowe akcesoria. Zestaw można znacząco rozbudować i stworzyć z niego w pełni profesjonalną kamerę. Aparat musi więc dawać takie możliwości. Obowiązkowo powinien posiadać wejście mikrofonowe do podłączenia zewnętrznego mikrofonu oraz słuchawkowe do kontrolowania dźwięku. Oczywiście słowo “obowiązkowo” ma zastosowanie w przypadku vlogerów i filmowców reportażowych. Ci, którzy filmują w studiu i tak będą dźwięk nagrywać osobno.
Każdy filmowiec potrzebuje w aparacie wejścia HDMI. To dzięki niemu podepniemy do aparatu monitor podglądowy. Korzystanie z takiego monitora zwiększa komfort pracy, bo pozwala dostrzec, czy obraz jest odpowiednio wyostrzony, czy nie jest prześwietlony itp. Dodatkowo bardziej zaawansowany monitor może posiadać funkcję zewnętrznego rejestratora, pozwalającego na nagrywanie surowego materiału. Droższe aparaty powinny posiadać pełnowymiarowe wejście HDMI, które jest trwalsze i zapewni bardziej stabilne połączenie.
Nie należy również zapominać o podwójnym slocie na karty pamięci. Rozwiązanie takie znajdziemy w droższych modelach aparatów. Dzięki niemu możemy nagrywać na dwie karty naraz, co pozwoli zadbać o bezpieczeństwo materiału i otrzymać backup plików. Dzięki dwóm slotom nagrywanie może też przejść na kartę nr 2, gdy karta nr 1 się wyczerpie. Podwójny slot na kartę pamięci posiada m.in. Sony A7S III.
Podczas zleceń ważne jest również to, jak długo możemy pracować z aparatem na jednym ładowaniu. Dlatego zawsze należy patrzeć na pojemność baterii i ogólne informacje o długości pracy. Zwłaszcza w trybie 4K i wyższych rozdzielczościach aparat do filmowania potrafi bardzo szybko zużywać energię.
Ważną opcją jest też możliwość zasilania aparatu i ładowania baterii przez wejście USB. Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy podłączyć do aparatu power bank i ładować aparat podczas filmowania. Obecnie wiele gimbali oferuje funkcję powerbanku po podpięciu kabla do aparatu, o ile ten ma możliwość ładowania przez USB.
Wybierając aparat do filmowania, warto sprawdzić, czy posiada on płaskie profile. Korzystając z płaskich profili kolorystycznych — Log lub HLG — otrzymujemy obraz z większą dynamiką tonalną. To daje nam z kolei większe możliwości podczas późniejszej obróbki kolorystycznej materiałów. Dzięki płaskim profilom możemy więcej “wyciągnąć” z ujęć i nadać im filmową barwę.
Jeśli zamierzasz filmować z ręki, bez dodatkowego statywu naramiennego czy gimbala, warto, by aparat oferował stabilizację matrycy. Obecnie wiele z aparatów Sony oferuje 5-osiową stabilizację mechaniczną, która gwarantuje najlepsze efekty. Im większa liczba EV, tym lepsze parametry stabilizacji aparatu.
Czasem jednak stabilizacja mechaniczna może być wsparta przez cyfrową. Taką możliwość dają niektóre aparaty Sony. Stabilizacja Active ulepsza działanie mechanicznej stabilizacji, gwarantując filmowanie z ręki praktycznie bez poruszeń.
W kinowych produkcjach najczęściej mamy raptem 24 klatki na sekundę i do takiego obrazu przyzwyczajony jest widz. Po co zatem więcej klatek? Większy klatkaż zapewni większą płynność, co ważne np. podczas panoramowania i dynamicznych scen. Dodatkowo materiał możemy nakręcić w wyższym klatkażu, a wyrenderować w 24 klatkach. Dzięki temu możemy uzyskać efekt slow-motion. Dobrej jakości slow-motion gwarantuje kręcenie w 100 lub więcej klatkach na sekundę. Przy 240 kl./s, które oferują najlepsze aparaty, np. Sony FX3 można uzyskać naprawdę ciekawe efekty.
Drugi element to rozdzielczość. Obecnie wciąż większość produkcji powstaje w Full HD, ale 4K staje się coraz bardziej powszechne. Wszystkie aparaty do filmowania Sony są wyposażone w taką możliwość. Dobrze, gdy przy tej rozdzielczości mamy też opcję kręcenia slow-motion 120p lub więcej. Jeśli aparat oferuje 6K, to przyda się nam ono głównie do tego, by film w 6K wykadrować i wyrenderować w 4K, bo dziś jeszcze mało urządzeń obsługuje odtwarzanie tak wysokiej rozdzielczości.
Mniej znanym, ale ważnym elementem jest głębia kolorów i ich zakres próbkowania. Wyższa głębia bitów i próbkowanie kolorów zapewniają o wiele lepszą jakość koloru, co odróżnia materiały profesjonalne od amatorskich. Standardem gwarantującym najwyższą jakość jest 10-bit z próbkowaniem 4:2:2.
Podobnie jak zdjęcia, również filmy można nagrywać w surowym formacie RAW. Niektóre modele oferują taką opcję wewnętrznie, inne będą potrzebować zewnętrznego rekordera. W każdym przypadku format RAW zapewni możliwość późniejszej obróbki materiału i naprawienie wielu błędów, na przykład prześwietlenia obrazu, źle dobranego balansu bieli itp.
Zbieraj punkty za zakupy i zadania w Cyfrowe.pl, wymieniaj na nagrody, zyskuj dedykowane zniżki! Dołącz do programu
